مقالات

آشنایی با EFQM قسمت دوم

2ـ1ـ مقدمه
سازمان اروپايي مديريت كيفيت در سال 1988 توسط 14 شركت بزرگ اروپايي تشكيل شد. درحال حاضر اعضاء‌اين سازمان به 600 سازمان با گستره سازمان‎هاي بزرگ چند مليتي تا شركتهاي مهم ملي بالغ مي‎شود كه هدف آن گسترش رشد و توسعه پايدار در ميان سازمان‎هاي اروپايي است. هدف و مأموريت اين سازمان عبارتست از :

نظام مديريت مشاركتي ایزو

نظام مديريت مشاركتي
نظام مديريت مشاركتي ، نظام همكاري فكري و عملي كاركنان يك سازمان با سطوح مختلف مديريتي آن سازمان است . در اين نظام كليه افراد سازمان درباره روش هاي حل مسايل و ارتقاي بهره وري سازمان ، فعالانه انديشيده حاصل آنرا در قالب طرح ها و پيشنهادها به سازمان ارائه مي كنند . اين نظام براي خلاقيت هاي كليه اعضاي سازمان ارزش شايسته قايل شده در تصميم گيري ها از آنها استفاده مي شود .

آشنایی با EFQM

1ـ1ـ مقدمه
در اين فصل شما با برخي از دلايل، اصول و باورهاي اوليه حاكم بر مدلهاي تعالي سازماني آشنا شده و در جريان اقدامات ساير كشورها در زمينه تهيه و تدوين جوايز كيفيت بعنوان ابزاري ميان‎بر (Shortcut) براي نيل به مفهوم مديريت كيفيت جامع قرار مي‎گيريد. هدف از اين فصل ايجاد ديدگاه پايه‎اي و اوليه در مورد دلايل و ضرورت‎هاي تدوين مدلهاي تعالي سازماني و جايگاه نگرش‎هاي كلان ملي در اين مورد است.

دستورالعمل نظام مشاركت ایزو

مقدمه :
و شاورهم في الامر فاذا عزمت فتوكل علي الله
( اي رسول ) در امور ( اداره جامعه ) با مردم مشورت كن ، پس چون تصميم گرفتي به خداوند توكل كن)
امروزه يكي از معضلات سازمانها ، عدم توانايي آنها در استفاده بهينه از توان بلقوه كاركنان بويژه در سطوح كارشناسي و تخصصي بوده كه خود باعث كاهش بهره وري و عدم توان رقابت در عرصه ملي و بين المللي گرديده است .
شركت هاي مختلف از روشهاي گوناگون براي حل مشكل نيروي انساني بهره مي گيرند كه يكي از متداولترين آنها سبك و نظام مديريت مشاركتي است . كانون توجهات مديريت مشاركتي سرشت انسان و هنر شكوفا سازي توان نامحدود اوست و از اين جهت است كه مديريت مشاركتي را انقلاب سوم در عرصه مديريت نام نهاده اند . 
نظام پيشنهادات يكي از تكنيكهاي نوين مديريت مشاركتي است كه با اجراي آن كاركنان از توانايي ها و استعدادهاي خود در شناسايي و حل مشكلات كاري بهره برده و با ايجاد زمينه مناسب ، تفكر و ذهنيت كاركنان را از امور روزمره و يكنواخت خارج ساخته و به مواردي والاتر معطوف مي نمايد كه با طبيعت جستجوگر و خلاق انسان نيز سازگار است . اين نظام بعنوان اصلي ترين پايه نظام كايزن ( بهبود مستمر ) در ژاپن شناخته شده است . 

نظام مديريت مشاركتي ایزو

نظام مديريت مشاركتي
نظام مديريت مشاركتي ، نظام همكاري فكري و عملي كاركنان يك سازمان با سطوح مختلف مديريتي آن سازمان است . در اين نظام كليه افراد سازمان درباره روش هاي حل مسايل و ارتقاي بهره وري سازمان ، فعالانه انديشيده حاصل آنرا در قالب طرح ها و پيشنهادها به سازمان ارائه مي كنند . اين نظام براي خلاقيت هاي كليه اعضاي سازمان ارزش شايسته قايل شده در تصميم گيري ها از آنها استفاده مي شود .

هفت ابزار كنترل كيفيت ایزو

1- هيستوگرام
2- دياگرام پارتو 
3- نمودار علت و معلول
4- برگه هاي ثبت فراواني
5- نمودار تمركز خرابي ها
6- نمودار پراكندگي
7- نمودار هاي كنترلي
تهيه كننده: زيبانيا
هيستوگرام
نمودار فراواني – بافت نگار 
بسياري از داده هاي موجود در هر سازمان كمي و عددي هستند. در بسياري از موارد اين دادهاي از اندازه گيري متغيير هاي پيوسته مثل زمان، وزن، ميزان فروش و نرخ توليد حاصل مي شوند. از آنجا كه عوامل زيادي روي داده ها تاثير مي گذارد، تغيير در اندازه داده هاي پيوسته امري اجتناب ناپذيراست. به عنوان مثال نرخ توليد همواره تغيير مي كند، ميزان بازدهي ماشين آلات توليدي نوسان مي نمايد.

محتواي تکنيکي کيفيت ناب ایزو

محتواي تکنيکي کيفيت ناب : 
در اکثر صنايع بغير از الکترونيک مشکلات قابليت پروسه ، در طول زمان بهبود محصول و يا ارائه محصول جديد حل مي شوند ، قبل از اينکه توليد انبوه شروع شود . هنگاميکه قابليت پروسه معلوم گرديد ،کارخانه با يک تغيير درماهيت مشکلات کيفيتي مواجه مي شود . مشکلات از جريان پارامترهاي پروسه به حوادثي مجزا که بندرت اتفاق مي افتند مانند شکست ابزارها ، مراحل فراموش شده ، يا اجزايي که بر چسب اشتباه د يافت کرده اند ، تغيير مي يابند . مشکل در اين مرحله آن است که اين اشتباهات را سريعا آشکار کرده و برطرف سازيم . مشکلاتي که نياز به تحليل ريشه اي علت ها دارند ، بواسطه تعريف تابحال حل شده اند و اکنون است که سرعت بر مهارت تحليلی پيشی می گيرد . بنابراين روشهاي آماري اهميت کمتري پيدا مي کنند. 
با جريان يک تکه ، از زماني که بافر ورودي را ترک ميکند تا وقتي که به بوفر خروجي مي رسد ، هر قطعه بصورت انفرادي و مرحله به مرحله حرکت مي کند بدون اينکه اجازه تجمع WIP بين دستگاهها و يا ايستگاههاي کاري داده شود . اين روش چندين نتيجه براي عامل کيفيت دارد : 
1- زمان حرکت بين اين مراحل عمليات ، اندازه تعيين شده اي دارد که کوچکتر از فاصله بين دو عمليات است . در صورتي که قطعات پس از خروج ، مورد تست قرار گيرند ، پاسخهاي منفي تست منجربه بازگشت قطعه به خط توليد خواهد شد و اين فرصت را پيدا نمي کنند که بيش از يک بخش جلو بروند.

کايزن ، روح کيفيت ژاپني و ایزو

کايزن ، روح کيفيت ژاپني Kaizen
کلاً چيزي که از مطالعه روشهاي مديريتي ژاپني ها نصيبم شده اين است که واقعا خيلي ساده به مسائل نگاه ميکنند و ميتوانند به راحتي عمق مسئله را ريشه يابي کنند. اکثر ما به قدري مسائل را پيچيده مي کنيم که واقعاً خود مسئله را گم مي کنيم. نگاه ساده ولي عميق به مسئله ميتواند کليد حل بسياري از مشکلات جاري باشد.
معني اصلي واژه کايزن ساده و گوياست: کايزن يعني بهبود مستمر. بهبود مستمري که تمامي افراد يعني مديران ، کارکنان و کارگران را در بر ميگيرد. فلسفه کايزن بر اين اصل استوار است که شيوه زندگي انسان شامل زندگي شغلي ، زندگي اجتماعي، و زندگي خانوادگي بايد پيوسته و مداوما بهبود يابد. فرهنگ کايزن و تعامل آن در بين لايه ها و سازمانهاي مختلف اجتماعي در ژاپن باعث شده است تا کارخانه به دانشگاه تبديل شود و دانشگاه به کارخانه ، کارگر از مدير بياموزد و مدير از ايده هاي کارگر بهره مند گردد، پژوهشگر لباس کار بپوشد و به جاي نشستن در برج عاج به صحنه توليد بيايد و فعالان صحنه هاي توليد به فکر و تدبير در باب بهبود کار خويش بپردازند و به پژوهش روي آورند. پيام استراتژي کايزن در اين جمله خلاصه ميشود که حتي يک روز را نبايد بدون ايجاد نوعي بهبود در يکي از بخشهاي سازمان يا شرکت سپري نمود. ياد فرمايش پيامبر اکرم (ص) افتادم که فرموده اند "مسلماني که دو روزش برابر باشد مغبون است". چنين فرمايشي در آن زمان واقعا دليل بر سطح فکر بالاي پيغمبرمان دارد. اي کاش واقعا مسلمان بوديم و بدون آنکه دينمان را بشناسيم اسم مسلماني را يدک نميکشيديم. پس از جنگ جهاني دوم بيشتر شرکتهاي ژاپني ناچار بودند که فعاليت خود را از صفر شروع کنند. مديران و کارگران ژاپني هر روز به مقابله با مشکلات جديدي مي رفتند و هر روز نيز پيشرفتهاي جديدي عايدشان مي شد. خلاصه اينکه ادامه فعاليت شرکتها به پيشرفت بي پايانشان بستگي داشت و بدينسان کايزن به روش زندگي ژاپني ها تبديل شد.

برنامه ریزی استراتژیک ایزو 2

استراتژيهاي مطلوب desired strategies

تعريف استراتژي
چرا برنامه ريزي را استراتژيك مي نامند
تعريف انتخاب استراتژي

کارگاه آموزشی ایزو

تحلیل بازار در سیستم ایزو

جمعبندي تحليل:
نيروهاي مشتريان: مشتريان اين صنعت از نيروي متوسط در قدرت چانه‌زني و مذاكره برخوردارند. اين بدين مفهوم است كه نقش تعيين كننده در بازار ندارند.يكي از عواملي كه قدرت اين نيرو را تعديل نموده اجباري بودن بازرسي برخي كالاهاست.

معرفي مهندسي ارزش ایزو

روشهاي مهندسي ارزش مي تواند موجب اصلاح و ارتقاي كيفيت فرايندهاي توليد صنعتي و انجام طراحي هاي جديد در هر مرحله از يك پروژه اجرايي گردد. برخلاف آنچه كه در صنايع توليدي مرسوم است و مي توان يك روش اصلاحي را همواره در مراحل بعدي توليد يك محصول خاص نيز اجرا كرد، در پروژه هاي ساختماني كه هر سازه داراي شرايط ويژه اي است، حدود به كارگيري يك روش اصلاحي مهندسي ارزش، محدود به همان پروژه است گذشته از اين، امكانات صرفه جويي در هزينه هاي يك پروژه اجرايي نيز در مراحل مختلف آن تفاوتهاي بسيار پيدا مي كند. با آنكه روش مهندسي ارزش را مي توان در تمام مراحل يك پروژه اجرايي به كارگرفت، بيشترين مزاياي آن زماني حاصل مي شود كه در نخستين مراحل برنامه ريزي و طراحي به كار گرفته شود. نوآوري و جنبه هاي كاربردي مهندسي ارزش، اين روش را از روشهاي سنتي و متعارف كاهش هزينه ها، متمايز مي گرداند. روشهاي سنتي كاهش هزينه ها، عموماً از تجربيات گذشته، نگرشها و عاداتي كه جنبه تكرار به خود گرفته است، تبعيت مي كند و اثري از خلاقيت در آنها ديده نمي شود. مهندسي ارزش برعكس، گردآوري اطلاعات، شناسايي عرصه هاي مشكل دار، پيشنهاد و تدوين روشها و طرحهاي ابتكاري، پرورش انديشه هاي نو و تلفيق همه جانبه ديدگاههايي را كه قرار است توصيه شود، مطرح مي سازد.

نگهداري بهره‌ ور فراگير ایزو (TPM)

نگهداري بهره‌ور فراگير (TPM) 
خلاصه: نگهداري بهره‌ور فراگير (TPM) يك برنامه نگهداري است كه يك مفهوم كلي جديد را براي نگهداري ماشين‌آلات و تجهيزات دربر دارد. هدف نهايي برنامه (TPM) افزايش چشمگير توليد است تا در يك زمان مشابه روحيه و رضايت از كار را در كاركنان افزايش دهد. برنامه (TPM) بسته شبيه برنامه كنترل كيفيت فراگير (TQM) مي‌باشد. تعدادي از ابزارهاي مشابه مثل توانا كردن كارمندان، محك زدن، مستندسازي و... براي اجراي (TPM) و همچنين بهينه كردن آن به كار مي‌رود. اين نوشته‌ها تصميم دارد تا (TPM) را در جزئيات و ارزيابي توانايي‌ها و ضعفهايي مثل طرز كار نگهداري و در ميان گذاشتن شيوه‌هاي اجرايي توضيح دهد. نمونه‌هايي از برنامه‌هاي موفق انجام شده نيز ارائه خواهد شد. 

توليد دستی و انبوه مزايا و معايب ایزو

کارگاه آموزشی توليد ناب
ارائه دهنده : دکتر قاسم مختاری
رئوس مطالب 
توليد دستی و انبوه مزايا و معايب 
ظهور توليد ناب
مشخصه های توليد ناب و مقايسه آن با توليد انبوه + رويکرد توليد ناب در تامين مواد و قطعات + رويکرد توليد ناب در ساخت محصول + رفتار با مشتری در توليد ناب + طراحی ناب
تفکر ناب (Lean Thinking)
بنگاه اقتصادی ناب (Lean Enterprise) 

طرح ریزی واحد های صنعتی

فهرست فصل اول: کلياتفصل دوم: مطالعه و طراحي فرآيندفصل سوم: استقرار ماشين آلاتفصل چهارم: طراحي خط مونتاژ و انبارفصل پنجم: طراحي استقرار بخش هاي توليديفصل ششم: حمل و نقلفصل هفتم: تکنينکهاي طراحي استقرارفصل هشتم: الگوريتم هاي کامپيوتري طراحي استقرارفصل نهم: جايابي
تاريخچهبا به وجود آمدن انقلاب صنعتي و تخصصي کار کارگران، مطالعه و بررسي طرح استقرار واحدهاي توليدي براي صاحبان آن اقتصادي نمود.اولين دستاورد اين مطالعه، مکانيزه کردن وسائل و دستگاهها بود.سپس حمل و نقل مواد بين مراحل ساخت مورد توجه خاص قرار گرفت.بدين ترتيب صاحبان صنعت، متخصصين را برگزيدند تا مسائل طرحريزي واحدهايشان را مطالعه نمايند.

هيستوگرام ایزو

مهمترين دلايل استفاده ازيك نمودار كنترل بهبود وضعيت موجود در يك فرآيند
اغلب فرآيندها در شرايط كنترل آماري به سر نمي برند
استفاده دقيق و مستمر از نمودارهاي كنترل به شناسايي انحرافات با دليل كمك مي كند.
نمودار كنترل فقط انحرافات با دليل را شناسايي مي كند.
نمودار كنترل به عنوان ابزاري جهت تخمين يك پارامتر
توجه به طراحي نمودار كنترل(حدود كنترل ،انتخاب اندازه نمونه و فراواني نمونه گيري)

مشتريان و ملاقات كننده ها ی ایزو

افرادي كه در يك فرايند در حال حركتند(مانند:مشتريان،ملاقات كننده ها)
ديده مي شود اين ماژول از 9 قسمت Entity همانطور كه در نماي ماژولتشكيل شده كه در ادامه به تشريح عملكرد آنها مي پردازيم.

 اين ماژول براي تغير روش در صف قرار گرفتن مورد استفاده دارد.

ترتيب در صف قرار گرفتن پيش بيني براي تمام صف ها،حالت اولين ورودي-

اولين خروجي است مگر اينكه آن را تغيير دهيد.

تاريخچه مديريت زنجيره تامين ایزو

در رقابت‌هاى جهانى موجود در عصر حاضر، بايد محصولات متنوع را با توجه به درخواست مشترى، در دسترس وى قرار داد. خواست مشترى بر كيفيت بالا و خدمت رسانى سريع، موجب افزايش فشارهايى شده است كه قبلاً وجود نداشته است، در نتيجه شركت‌ها بيش از اين نمى‌توانند به تنهايى از عهده تمامى كارها برآيند. در بازار رقابتى موجود، بنگاه‌هاى اقتصادى و توليدى علاوه بر پرداختن به سازمان و منابع داخلى، خود را به مديريت و نظارت بر منابع و اركان مرتبط خارج از سازمان نيازمند يافته‌اند. علت اين امر در واقع دستيابى به مزيت يا مزاياى رقابتى با هدف كسب سهم بيشترى از بازار است. بر اين اساس، فعاليت‌هاى نظير برنامه ريزى عرضه و تقاضا، تهيه مواد، توليد و برنامه ريزى محصول، خدمت نگهدارى كالا، كنترل موجودى، توزيع ، تحويل و خدمت به مشترى كه قبلا همگى در سطح شركت انجام مى شده اينك به سطح زنجيره عرضه انتقال پيدا كرده است. مسئله كليدى در يك زنجيره تامين، مديريت و كنترل هماهنگ تمامى اين فعاليت‌ها است. مديريت زنجيره تامين  (SCM ) پديده‌اى است كه اين كار را به طريقى انجام مى‌دهد كه مشتريان بتوانند خدمت قابل اطمينان و سريع را با محصولات با كيفيت در حداقل هزينه دريافت كنند.

مديريت و كنترل پروژه ایزو

 - پــروژه از يك مجمـوعه فعـاليت تشكيل ميشـود ، بطـوريكه با انجـام اين فعـاليتها پــروژه بـه اتمام مي رسـد .
- بيـن فعاليتها روابط و وابستگـي يا تقـدم و تـأخــر وجــود دارد.
- فعـاليتها مــرز دار هستنــد ، يعني پــروژه فـرآينـد گسستـه دارد .
- هـر پــروژه داراي يك نقطـه شــروع و يك نقطه پايان مي باشد .
هـر پــروژه داراي يك هدف مشخص و قابل ارزيـابي است.
هر پروژه داري يک کيفيت تعريف شده براي اجرا مي باشد.

اصل پارتو ایزو

اصل پارتو یا قانون 80:20 بیان می کند 20 درصد از عوامل 80 درصر مسائل را می افرینند و هشتاد درصد از عوامل سبب بیست درصد از بیست درصد مسائل هستند .
این موضوع که توسط ویلفرد پارتو ، اقتصاددان ایتالیایی مطرح شد قانون اثبات شده علمی نیست ولی به طور معمول در بیشتر امور اجتماعی و اقتصادی صادق است . مثلا گفته می شود حدود 80 درصد ثروت جامعه در اختیار 20 درصد افراد است . از این اصل برای شناسایی عوامل تاثیرگذار بر کیفیت استفاده کرده اند و نموداری به نام پارتو ایجاد شده است .
نمودار پارتو نموداری است برای نشان دادن و دسته بندی اطلاعات تا معلوم شود چه علتهایی در شکل گیری معلول بیشترین نقش را دارند .
نمودار پارتو را می توان به عنوان اولین قدم در ایجاد بهبود در محیط کاری به کار برد . با یک نگاه به نمودار پارتو تمام افراد میتوانند ببینند که دو یا سه عمال بیشترین مسائل را بوجود آورده اند و تعداد زیادی از عوامل نقش بسیار کمی در ایجاد مشکلات داشته اند . بنابراین پایه ای برای فهم و درک مشترک بین افراد گروه ایجاد شده و تعریف اهداف دقیق برای دستیابی به میزان مشخص از بهبود میسر می گردد .