كنترل تجهيزات بازرسي و آزمون ایزو

1 ایزو هدف: اطمينان از سلامت و صحت ابزار مورد استفاده در اندازه گيري و آزمون
2 ایزو دامنه كاربرد : كليه تجهيزات بازرسي، كنترل و آزمون مورد استفاده در تأييد انطباق محصول و فرآيند ایزو
3 ایزو مسئوليت :
مسئوليت اجراي اين روش به عهده مدير کیفیت مي باشد ایزو
مسئولیت نظارت بر حسن استفاده از این دستورالعمل بعهده مدیر بازرسی فنی می باشد ایزو
4 ایزو تعاريف :
ابزار مرجع: ابزاري است كه براي اندازه گيري يك پارامتر مشخص ساخته شده و دقت و صحت عملكرد آن (كاليبراسيون) توسط يك گواهينامه قابل رديابي Traceable)) تصديق شده است ایزو
بطور مثال: كاليبراسيون دستگاه اولتراسونيك "Star mans" جهت اندازه گيري پارامتر "صوت" و يا گيج بلوك ها براي كاليبراسيون كوليس و ميكرومتر ایزو
آزمايشگاه آكروديته: يك آزمايشگاه مجهز به ابزارهاي مرجع است كه توسط يك ارگان مميزي عالي  تشخيص صلاحيت شده و براي انجام تست يا اندازه گيري يك سري پارامترهاي معيني داراي صلاحيت مي باشد ایزو
دقت: درجه انطباق ميزان اندازه گيري شده با ميزان واقعي يك پارامتر
كلاس دقت: درصد انطباق ميزان اندازه گيري شده با ميزان واقعي يك پارامتر
خطا: درجه عدم انطباق ميزان اندازه گيري شده با ميزان واقعي يك پارامتر
Uncertainty: "Range" مقدار خطا در يك اندازه گيري
گواهينامه Traceable: يعني دستگاههاي اندازه گيري كه با دستگاه مرجعي كاليبره شده اند  آن دستگاه مرجع نيز خود با دستگاه مرجع ديگري كاليبره شده است كه در صورت لزوم از طريق پيگيري زنجيره اي به دستگاه مرجع اصلي (مستقر در سازمانهاي جهاني استاندارد) مرتبط ميگردد ایزو

5 ایزو مدارك ذيربط : روش اجرائی کنترل مدارک
6 ایزو پیوست ها:
ليست ابزار و تجهيزات كنترلي
شناسنامه و سوابق كاليبراسيون و تجهيزات كنترلي
برنامه سالانه كاليبراسيون
فرم اعلام عدم کالیبره بودن ابزار
7- شرح عملیات:
بطور معمول در این شرکت جهت کالیبره کردن ابزار و تجهیزات از آزمایشگاههای معتبر استفاده میشود و طبق برنامه کالیبراسیون ، ابزار در زمانهای مقرر جهت کالیبره شدن به آزمایشگاه معتبر ارسال میگردد ایزو
شایان ذکر است در بسیاری از موارد طبق قرارداد منعقده ، کارفرما مسئولیت تدارک ابزار اندازه گیری و دستگاههای تست را دارد که در چنین مواردی بازرس از ابزار کالیبره شده کارفرما استفاده می کند و قبل از انجام بازرسی از کالیبره بودن آنها اطمینان حاصل می نماید ایزو
تذکرمهم : کلیه بازرسین مکلف هستند قبل از انجام بازرسی از کالیبره بودن ابزار خود یا ابزاری که توسط کارفرما تدارک دیده شده است اطمینان حاصل فرمایند و در صورتی که کالیبره بودن ابزار یا عدم ردیابی و تری سیبل ليبل کالیبراسیون برای آنها روشن و واضح نگردید بلافاصله موضوع را ابتدا بصورت تلفنی و سپس به صورت کتبی طی فرم اعلام عدم کالیبره بودن ابزار به مدیر بازرسی فنی گزارش دهند تا هماهنگی لازم در مورد تدارک ابزار کالیبره بعمل آید ایزو
مراحل اجرای سیستم کالیبراسیون به شرح ذیل می باشد ایزو
1- نام كليه ابزار و تجهيزات كنترلي پس از كدگذاري در ليست ابزار و تجهيزات كنترلي درج مي شوند ایزو كدگذاري تجهيزات كنترلي بر اساس دستورالعمل كدگذاري انجام مي شود ایزو
2- جهت هريك از تجهيزات فرم شناسنامه و سوابق كاليبراسيون و تجهيزات كنترلي شامل كليه اطلاعات و مشخصات مرتبط با ابزار و تجهيزات ثبت مي گردد ایزو
3- مدير کیفیت جهت تجهيزات و ابزار كنترلي نيازمند كاليبراسيون فرم برنامه كاليبراسيون ساليانه را تنظيم نموده و زمان انجام واقعي كاليبراسيون را نيز ثبت مي نمايد ایزو در صورتيكه تجهيزات زودتر از موعد كاليبراسيون از حالت كاليبره خارج شود، سريعا" نسبت به كاليبراسيون آن اقدام مي شود ایزو
4- كليه پرسنل سازمان موظف به رعايت موارد اشاره شده در دستورالعمل نگهداری از ابزار و شناسنامه ابزار به منظور عدم بهم خوردن تنظيم ، كاليبراسيون و دقت ابزار مي باشند و مدير بازرسی فني کنترل لازم را در این مورد به عمل مي آورد ایزو
5- در شناسنامه و سوابق كاليبراسيون جمع بندي سوابق مرتبط به صورت دوره اي توسط مدير کیفیت ثبت مي شود ایزو
6- پيگيري ارسال تجهيزات جهت كاليبراسيون توسط مدير کیفیت با هماهنگي مدير بازرسی فني انجام مي شود ایزو
7- پس از انجام كاليبراسيون توسط آزمایشگاه معتبر، سوابق و گواهی كاليبراسيون آن از آزمایشگاه دریافت و در پرونده ابزار نگهداري مي شود ایزو
8- در صورت عدم تائيد كاليبراسيون ، موارد در فرم شناسنامه و سوابق كاليبراسيون ثبت شده و اقدامات مورد نياز مانند تنظيم و تعمير و كاليبره مجدد يا كنار گذاشتن ابزار به عمل مي آيد ایزو
9- بر روی کلیه ابزار پس از کالیبره شدن توسط آزمایشگاه معتبر مربوطه برچسب كاليبراسيون تائيد شامل نام و كد ابزار ، تاريخ كاليبراسيون فعلي و بعدي و ميزان خطاي مجاز، نصب مي شود ایزو ابزاري كه خریداری می گردند و نيازمند كاليبره شدن نمي باشند ضمن درج نام و كد ابزار ، برچسب نصب مي شود ایزو
10-جهت ابزاري كه در طي يك دوره نياز به كاليبراسيون (بر اساس ميزان كاربرد) ندارند ضمن درج كد و نام ابزار برچسب با عنوان (قبل از استفاده كاليبره شود) نصب مي شود ایزو
11-در صورتيكه ابزاري از حالت كاليبره خارج شده باشد و يا مشكوك به آسيب گردد، سريعا" به مدير کیفیت گزارش مي شود وكنترل هاي انجام شده با اين ابزار دربازه زماني بررسي و مطابق روش اجرايي كنترل محصول نامنطبق پيگيري و ثبت مي شود ایزو
12-جهت چک کردن موردی كاليبراسيون ابزار ، مدیر کیفیت می تواند با استفاده از تجهيزات مرجع كاليبره شده اقدام به چک آنها می نماید شایان ذکر است که سوابق اعتبار مراجع كاليبراسيون خارج از سازمان دريافت شده و درشرکت نگهداري مي شود(زنجيره اعتبار) ایزو

واژه های مرتبط: ایزو، گواهینامه ایزو ، استاندارد ایزو ، شرکت گواهی دهنده ایزو ، مشاوره ایزو ، مشاور ایزو، اخذ ایزو،ایزو 9001 ، الزامات ایزو